MUZ SARARTMA SİSTEMLERİ

MUZ HASATI

Muz olgunlaşırken bazı aşmalardan geçmektedir. Ağaç üzerinde bırakılan meyveler 40-50 günde olgunlaşmaktadır. Muhafaza koşulları, sarartma ve olgunlaştırma uygulamaları önem taşımaktadır. Meyveler ne kadar erken hasat edilirse meyve kalitesi o kadar düşük olmaktadır. Muzun soğukta muhafazasında hasat olgunluğu, belirli bir hasat olgunluğuna gelmeyen muzlar dışarıdan etilen uygulanarak olgunlaştırılmaktadır. Meyve kabuğunun yeşil renk bozularak sarıya dönmekte ve meyve et yumuşamaktadır. Nişasta 3-7 günde şekere dönüşmektedir.

MUZ SARARTMA OLGUNLAŞMANIN AŞAMALARI

Yeşil renk dönem, Rengin açık yeşil olması ve nişastanın şekere dönüşünün başlaması, Taşımaya elverişli olan yarı yeşil dönem, Muzun kabuk dış yüz renginin ¾ oranında sarı olduğu ve 3/5 °C’de muhafaza dönem, Kabuk renginin sarı ancak uçların yeşil olduğu pazara gönderme dönem, Tam sarı rengin oluştuğu tüketiciye sunma dönem, Muz tadının en fazla olduğu, muz kabuk dış yüzünün kahverengi noktalı ve sarı renkli olduğu son dönem.

MUZ MUHAFAZA DÖNGÜSÜ

Muzların olgunlaştırılması 14-20 °C sıcaklıklar arasında belli dereceler seçilerek farklı sürelerde yapılabilmektedir. Nitekim yüksek sıcaklıkta 4 günde, daha düşük sıcaklıklarda 10 günde olgunlaşma sağlayabilmektedir. Bu amaçla muzlar, gevşek bir şekilde istiflenerek, istenen sıcaklıkta ve %95 bağıl nemli odada tutulur. Bazı çeşitlerde olgunlaşıp sararma için etilen gazına gereksinim varken, bazılarında buna gerek yoktur. Gereksinim varsa 1 m3 olgunlaşma odası hacmine, 1 L etlen gazı yeterlidir. Etlenle olgunlaştırmada en uygun sıcaklık derecesi 16,5 °C’dir. Olgunlaştırmada muzlar sararmaya başlar başlamaz, bağılı nem %85’e düşürülerek kabuğun çatlayıp yarılması önlenir. Olgunlaştırılan muzlar hemen pazara verilir ve bunun için sıcaklığı 14 °C’ye düşürülerek sevk edilir. Muzlar en düşük 13 °C’de fakat genellikle 14 °C’de %90-95 bağıl nemli depolarda yaklaşık 10 gün süreyle depolanabilmektedir. CA depolamada %5-8 karbondoksit ve %4 oksijen ile depolama süresi 1 aya kadar uzayabilmektedir. Gerek depolama ve gerek olgunlaşmada sıcaklık derecesi çok iyi kontrol edilmeli ve sıcaklık derecesi 0,5 °C dalgalanma yapmamalıdır. Depo sıcaklığının, o çeşide özgü en düşük derecenin altına düşmesiyle bazı soğuk zarar meydana gelmektedir. En belirgin zarar kabuktaki damarların ölmesi ve esmerleşmesidir. Soğuk zararı görmüş muzlar bir daha sarı renk kazanamazlar.

Öncelikle sarartma ve olgunlaştırmayı tanımlarsak, Sarartma, meyvenin sadece dış kabuk renginin iyileştirilmesi, Olgunlaştırma ise meyvenin istenilen tada, renge, kaliteye getirilmesi işlemidir. Sarartma ve olgunlaştırma işlem, ısı ve gaz yalıtımı yapılmış, havalandırma sistemler bulunan sıcaklık ve nem ayarı yapılabilen özel tasarlanmış odalarda yapılır.

MUZ SARARTMA VE OLGUNLAŞTIRMA İÇİN GEREKLİ KOŞULLAR

• Sıcaklık (Sarartma için: 20- 28 °C,
• Olgunlaştırma için 14 -20°C)
• Bağıl nem (% 85 -95)
• Etilen gazı (Sarartma için: 3-10ppm, Olgunlaştırma için 100-1000ppm) Hava hareket(Oda hacmin 1 saatte 25 -30 kez dolaşacak şekilde)
• Zaman (Sarartma ve Olgunlaştırma süresi 48 -96 saat)

Etlen uygulaması yapıldıktan sonra 24 saat süreyle odanın kapısı kapalı tutulur. Bu süre sonunda oda havalandırılmalıdır. Ürünler tür ve çeşitlerine bağlı olarak 2-4 gün içerisinde olgunlaşarak yeme olumuna ulaşır ve sararır.

MUZ SARARTMA VE OLGUNLAŞTIRMA ODASI KONTROL SİSTEMİ

• Yüksek hava sirkülasyonu ve homojen ürün sıcaklığı sağlayan ekipmanlar.
• Hassas sıcaklık ve nem kontrolü sağlayan ekipmanlar.
• Hava sızdırmaz otomatik seksiyonel kapılar.
• Etilen enjeksiyon sistemi,
• Sarartma işlemi süresince bilgisayarlı izleme ve kayıt sistemi.
• Ürün nem kaybını minimumda tutacak şekilde dizayn edilen soğutucular ve soğutma sistemi.
• Tek katlı, iki katlı ve üç katlı yükleme sistemleri.

MUZ SARARTMA ODASI KONTROL SİSTEMİ

Muz sarartma odalarında kullanılan mikro işlemcili kontrol sistemi, ısıtma ve soğutmayı üç farklı bölgede kontrol edebilmektedir. Sisteme opsiyonel olarak, ilave edilen sensörler yardımıyla; nem, basınç, etilen miktarı ve havalandırma kontrolü yapılabilmektedir. Kontrol sistemi bilgisayar üzerinden Türkçe dil seçeneğiyle çok kolay bir kontrol sağlamaktadır. Ayrıca, modem aracılığıyla uzaktan kontrol de mümkündür. Kontrol sistemi, bağlı olduğu bilgisayar sayesinde bilgiler kaydedilebilmekte ve grafikler oluşturabilmektedir. 20 farklı program le 9 güne kadar sıcaklık programı girilebilmektedir.